Ömer Fânî Efendi, XVII. yüzyılın başlarında yaşamış Osmanlı âlim ve sûfîlerindendir. Farklı tarîkatlarla bağlantısı olmakla birlikte, onun manevî terbiyesinden geçtiği ve hilâfet aldığı kişi, Halvetiyye tarikatının Cemâliyye kolu şeyhlerinden Abdulmümin Efendidir. Şeyhinin vefatından sonra onun görev yaptığı Fatihteki Tercüman Yunus Tekkesinde post-nişîn olmuştur. Ayasofya Câmiinde de vâizlik yapan Ömer Fânî Efendi, Kadızâdelilerle ve bazı Melâmî gruplarla fikrî mücâdelelere girmiş; tasavvuf başta o